Casus November 2018: Man 70 jaar met Parkinson en overactieve blaas

06/11/2018

Casus: Man 70 jaar met Parkinson en overactieve blaas
Deze casus betreft een man van 70 jaar met Parkinson en klachten van een overactieve blaas. De patiënt was door een geriatrisch fysiotherapeut naar de bekkenfysiotherapeut doorverwezen.

Meneer had last van nycturie, waardoor de thuissituatie werd bemoeilijkt. Hij ging ongeveer vier tot zesmaal per nacht naar de toilet. Onderweg naar de toilet, die zich beneden bevond, verloor hij urine.

De hulpvraag van de patiënt was: minder frequent plassen in de nacht en daarbij naar de wc kunnen lopen zonder urineverlies.

Intake
De patiënt had al jaren last van Parkinson en het laatste half jaar was het verslechterd. Hiermee was er helaas ook een toename van urgency, frequency en urine incontinentie. De patiënt was hiervoor onder behandeling van de uroloog. Deze had in het laatste consult de urethra opgerekt in verband met mictie problemen.

Mictie:
Dysfunctionele mictie, hesitatie, pers mictie, slechte flow, onderbroken straal, blaas voelt niet leeg, druppelt na. 

Defecatie:
Een maal daags, meestal hard, BSS 2-3 soms 4, perst.

Seksualiteit:
Niet seksueel actief, geen relatie, geen negatieve ervaringen.

Het onderzoek
De bekkenfysiotherapeut had onder andere het volgende onderzocht:

Mictie lijst:
Volumen 50-150 ml, frequentie 15, diurese 1450 ml per 24 uur.

Bekken, wervelkolom, heupen:
Flexie en extensie heupen beperkt, veel spanning in m.adductoren en m.iliopsoas, rotatie gehele wervelkolom beperkt.

Anaal inwendig onderzoek:
Geen huidafwijkingen, sfincter lage rusttonus, kracht sfincter zeer zwak (lichte druk toename), m.levator ani kracht zwak, duur 5 sec, trage contractie (het duurde 5 sec voor aanvang contractie), liftbeweging partieel, snelle contracties lukten niet, tonus leek wat verhoogd, vertraagde onvolledige relaxatie (van 7 sec).

De behandeling
De behandeling bestond onder andere uit:
Uitleg bekkenbodemfunctie in relatie tot de klacht. Toiletadviezen. Blaastraining. Bekkenbodemoefeningen (onder andere opvang aandrang). Rekken adductoren en iliopsoas. Rotatie oefening (wokkel houding) gecombineerd met ademhalingsoefeningen.

Meneer wilde graag biofeedback (BFB) en electrostimulatie (ES) proberen.

Diagnose met de MAPLe:

Foto

Bij de eerste meting werd de conclusie van het anaal inwendig onderzoek bevestigd. De rustwaarde van de externe anale sfincter (de buitenste ring van het grid) was inderdaad aan de lage kant; bij de MVC (Maximum Voluntary Contraction) en de Endurance waren de waarden ook laag.

Biofeedback:

Foto 2  Foto 1

De EMG lijngrafiek werd met name gebruikt voor coördinatie training voor zowel de Endurance als de snelle contracties. Het volgende advies werd bij de oefeningen gegeven:

Voor het verbeteren van de duurcontracties werd de patiënt gevraagd rustig aan te spannen (in te trekken) zodat de EMG lijn rustig omhoog zou gaan en niet begon met een piek. De duur van de aanspanning werd bepaald, zodat de patiënt wist hoelang hij een duurcontractie kon vasthouden. Dit was meteen input voor de oefeningen thuis. De patiënt werd gevraagd om zo goed mogelijk in een keer te ontspannen zodat de EMG lijn steil naar beneden liep.

Voor het verbeteren van de snelle contracties was het advies om niet te hard aan te spannen. De snelheid werd geoefend zodat de EMG lijn steil omhoog en naar beneden zou gaan. De patiënt werd gevraagd te kijken en te voelen met welke kracht hij de snelheid kon behouden en vlot kon relaxeren.

Opvallend was dat na het oefenen met biofeedback de rustwaarde iets was verhoogd, met name diep ventraal:

Foto 5  Foto 4

Een verhoogde activiteit in rust, diep ventraal, bij OAB (die na negen behandelingen met biofeedback en elektrostimulatie significant afneemt), komt overeen met de bevindingen van eerder onderzoek (Voorham et al., 2016).

Na bovenstaande oefeningen met EMG besloot de bekkenfysiotherapeut ook ES in te zetten.

ES instelling:
Frequentie 8 Hz, faseduur 1000 µs, continu stroom, platen boven-links, probe 1/8 naar links draaien, zodat het centrum van de stroom zich over de urethra verdeelt.

De eerste ES sessie duurde ongeveer 10 minuten.
Bij de volgende behandeling leek de urgency anamnestisch te zijn afgenomen. De rustactiviteit was hoger geworden (3-4 µV).
Met behulp van biofeedback werden de contracties, zoals de patiënt deze thuis had geoefend, bekeken en verbeterd.

Vervolgens werd er wederom ES toegepast zoals bij de vorige behandeling, echter dit keer 20 in plaats van 10 minuten.

Daarna volgde een periode van vier weken zonder behandeling in verband met  vakantie.
Na de vakantie waren de klachten helaas weer toegenomen. De patiënt maakte zich zorgen, was gespannen en wist niet hoe het verder moest.

Rustmeting:

Foto 5

De rustwaarde was verhoogd, met name ter hoogte van de m.puborectalis. Mogelijk was stress hier de oorzaak van. De bekkenfysiotherapeut en de patiënt spraken af wekelijks de behandeling voort te zetten (biofeedback en ES zoals voorgaande keren) en na vier weken te evalueren.

Resultaat na vier weken
De klachten waren duidelijk afgenomen.

Het mictievolume was vergroot, dit was nu maximaal 200 ml en de patiënt had geen plassen meer van 50 ml. De mictiefrequentie was afgenomen en nycturie was verminderd tot tweemaal per nacht.

Ook de EMG beelden waren verbeterd. Opvallend was de verbetering bij de Endurance aan de ventrale zijde.
Hier volgen de Endurance metingen van juli en oktober naast elkaar:

           

juli                                                         oktober

Foto 7          Foto 6 

          

juli                                                            oktober

Foto 9  Foto 8 

Conclusie
De patiënt was zeer tevreden, tweemaal per nacht naar de wc gaan vond hij acceptabel.

De Endurance en MVC waren beiden verbeterd, hij kon zijn bekkenbodem beter gebruiken voor de opvang van urgency.

Het was voor de patiënt en de bekkenfysiotherapeut zeer inzichtelijk dat hij met de MAPLe niet alleen de EMG lijngrafiek, maar ook in het grid kon zien waar de activiteit te hoog of te laag was en waar deze was verbeterd na behandeling. De patiënt was blij dat hij besloten had met de MAPLe te gaan oefenen.

De therapie is momenteel in de afbouwfase en het resultaat lijkt van blijvende aard te zijn.

 

1. Voorham JC, De Wachter S, Van den Bos TWL, Putter H, Lycklama Á Nijehol GA, Voorham-van der Zalm PJ. The effect of EMG biofeedback assisted pelvic floor muscle therapy on symptoms of the overactive bladder syndrome in women: A randomized controlled trial. Read more 
2. McDonald C. Winge K., Burn DJ. Lower urinary tract symptoms in Parkinson's disease: Prevalence,aetiology and management
Read more
3. Wang CP, Sung WH, Wang CC, Tsai PY. Early recognition of pelvic floor dyssynergia and colorectal assessment in Parkinson’s disease associated with bowel dysfunction Read more 
4. Vaughan CP, Juncos JL, Burgio KL, Goode PS, Wolf RA, Johnson TM 2nd. Behavioral therapy to treat urinary incontinence in parkinson disease Read more 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Contactformulier Stuur een e-mail

Algemene leveringsvoorwaarden Novuqare Pelvic Health B.V.

Novuqare Hospital Equipment B.V.  algemene Voorwaarden

Novuqare Hospital Equipment B.V. General conditions Sales and Supply

Privacy policy

Werken bij Novuqare


Inloggen